Om het onrecht tegen de Inheemse Volken aan te klagen en te bestrijden publiceert CIMI jaarlijks het Jaarverslag Geweld. Hierin komen met cijfers de verschillende vormen van geweld aan de orde. Voor dit verkiezingsjaar is een balans van het optreden van de regering Bolsonaro extra belangrijk.
De inleiding op het jaaroverzicht is tegelijk een samenvatting: ”De invasies van Inheemse Gebieden namen in 2021 opnieuw toe, in een context van geweld en aantasting van rechten. De regering faciliteert het door instel-lingen die voor controle en assistentie zouden moeten zorgen te sluiten.”
CIMI stelt vast dat de regering Bolsonaro in haar 3de jaar consequent haar beleidslijn met de oorspronkelijke volken voortzet: geen afbakening van nieuwe inheemse gronden en ook geen bescherming van eerder toege-kende territoria. Dit betekent verergering van het scenario voor de Volken, dat al gewelddadig en angstaanjagend was.
Zo is 2021 het zesde opeenvolgende jaar dat invasies toenemen, gebieden ingepikt worden en illegale exploitatie van hulpbronnen en schade aan eigendommen toenemen.
CIMI registreerde in 2021 een aantal van 305 van dergelijke gevallen, die 226 inheemse gebieden in 22 deelstaten van het land betroffen. (Ter ver-gelijking: in 2020: 263 gevallen van invasie, in 201 gebieden, in 19 deel-staten.) De cijfers over 2021 zijn bijna drie keer zo hoog als die van 2018, toen 109 van dergelijke gevallen geteld werden.
Naast de toename in cijfers van gevallen en gebieden die werden getroffen door de illegale actie van o.a. goudzoekers, houthakkers, jagers, vissers en ritselaars, intensiveerden de indringers hun aanwezigheid en hun sjoemel-activiteiten in de inheemse gebieden. Deze situatie werd heel expliciet bij b.v. de Munduruku in Pará en de Yanomami in Roraima en Amazonas.
In het Yanomami gebied zijn naar schatting meer dan 20.000 goudzoekers aanwezig. Deze indringers begonnen met systematische, gewapende aanvallen tegen de inheemse gemeenschappen, met terreur en moord, onder meer op kinderen. Hoe vaak de inheemse bevolking ook protesteerde en zich bij de overheid beklaagde, deze negeerde alles en bleef de mijn-bouw in de gebieden aanmoedigen. Waarmee de overheid ook niet optrad tegen de overdracht via de goudzoekers van corona en malaria onder de Inheemse gemeenschappen. In het Munduruku-gebied richtte de terreur zich in het bijzonder op vrouwenorganisaties.
Diverse vormen van geweld
Het rapport registreert in vergelijking met 2020 een toename van 15 van de 19 categorieën van geweld die onderzocht worden.
Er waren 176 moorden op inheemse mensen en 148 zelfdodingen – het hoogste aantal ooit geregistreerd. De onderzoekers wijten dit ook aan de algemene context en de politiek van afbraak en verwaarlozing door de overheid.
In het eerste hoofdstuk komt ‘Het Geweld tegen het Inheems Grondgebied” (Patrimonium) aan de orde.
Het niet-toekennen door de staat van gronden waarop de Oorspronkelijke Volken recht hebben: 871 gevallen. Verder: conflicten om het recht op de grond (118 gevallen), invasies en illegale exploitatie van natuurlijke hulpbronnen (305 gevallen).
Hoofdstuk 2 gaat over ‘Geweld tegen Personen’. Daarbij gegevens als machtsmisbruik (33); doodsbedreiging (19); diverse andere bedreigingen (39), moord (176), doodslag (20), lichamelijk letsel (21), racisme en etnische discriminatie (21), poging tot moord (12) en seksueel geweld (14).
Hoofdstuk 3 behandelt ‘het falen en de verwaarlozing door de overheid’: in onderwijs en gezondheidszorg (o.a. de tegenwerking van de regering bij de corona-vaccinatie en de grote kindersterfte).
In hoofdstuk 4 aandacht voor de volken die (vrijwillig) geïsoleerd leven. De regering Bolsonaro doet er alles aan om ook deze gebieden voor exploitatie open te gooien. De invasies hier bereikten ten minste 28 van de bekende 117 gebieden.
(Hiermee een korte samenvatting van dit Jaarboek 2021. In deze samenvatting gaan we niet expliciet in op het aandeel van westerse bedrijven enz. in de vele vormen van structureel geweld dat de Oorspronkelijke Volken treft).
Meer informatie over het rapport (of het downloaden ervan) leest u op: https://cimi.org.br/2022/08/relatorioviolencia2021/
(eigen artikel 01-09-2022)