In maart 2025 lanceerden Cimi met enkele andere organisaties het boek “Vrije / Geïsoleerde Volken in de Amazone-regio en de Gran Chaco.”
Het boek is een oproep tot collectief bewustzijn over het recht van Inheemse Volken om te blijven wie ze altijd zijn geweest, met bestaansrecht in een pluralistische wereld. Het is geschreven door specialisten, mensen die betrokken zijn bij en zich inzetten voor de bescherming en het bestaan van geïsoleerde volken. Het brengt een grote schat aan informatie en analyses over deze volken, hun rechten, overheidsbeleid en de risico’s voor hun voortbestaan in de verschillende landen van Zuid-Amerika.
“Vrije volken” wijst op het vrijwillig isolement waar deze groepen voor kiezen, met nadruk op de vastberadenheid voor autonomie en zelfbeschikking en het zoeken naar afstand tot de buitenwereld. Vrije inheemse volken zijn in grote getalen aanwezig op het Zuid-Amerikaanse continent, in de Amazone en in Paraguay, en bestaan ook in Azië en Afrika.
Een telling van 2019 geeft voor Zuid-Amerika: Brazilië 114 volken, Peru 26, Colombia 18, Bolivia 9, Ecuador 7, Paraguay 7, Venezuela 4.
Er zijn overigens flinke verschillen in de tellingen. Regeringen erkennen vele volken niet als zodanig. Dit onder meer om onbeperkt toegang te kunnen houden tot hun territoria of om geen verantwoordelijkheid te hoeven nemen voor bescherming tegen invasies van indringers. In de Amazonelanden wonen volken vaak aan beide zijden van de landsgrenzen.
Het boek presenteert een brede benadering van het onderwerp, met de focus op Zuid-Amerika. In een context van toenemende bedreiging voor het leven en de toekomst van vrije inheemse volken, als gevolg van het ontwikkelingsbeleid (boskap voor landbouw, mijnbouw, wegenaanleg, toerisme enz.) dat in verschillende landen in het Amazonegebied en ook door Paraguay is aangenomen, bespreekt de publicatie aspecten die verband houden met deze volken. Doel is om hun situatie zichtbaar te maken en solidariteitsacties en passend overheidsbeleid te stimuleren voor de bescherming van hun territoria. Het wil ook steun bieden voor het werk van inheemse organisaties en nationale en internationale organisaties.
Na de brute jaren in Brazilië van de militaire dictatuur met weinig respect voor de inheemse volken werd geleidelijk aan het besef sterker dat de beslissing van bepaalde volken om in afgelegen regio’s te blijven en relaties met andere sociale groepen te vermijden, gerespecteerd moest worden. Dit behalve in situaties van extreem risico voor hun voortbestaan, in overeenstemming met hun recht op zelfbeschikking. Zo werden de voorwaarden geschapen voor de goedkeuring van het “beleid van contactloosheid en territoriale bescherming”, dat in 1987 formeel werd ingesteld.
De omslag van het boek is een eerbetoon aan de laatste inheemse bewoner van het inheemse land Tanaru, die in 2022 stierf en die in isolatie bleef, zelfs nadat zijn volk was uitgeroeid. De inheemse “Tanaru” is een symbool van het verzet van alle inheemse volken die, ter verdediging van autonomie en zelfbeschikking, de strategie van vrijwillige isolatie aannemen.
(Bron: Cimi, 12 maart 2025)