Bijeenkomst om de voorouderlijke wijsheid te versterken
Begin mei vonden er in de noordelijke deelstaat Maranhão een aantal werkdagen plaats voor mensen actief in het inheemse onderwijs.
Het ging er over het bewaren en doorgeven van voorouderlijke kennis, en dit om mee vorm te geven aan de gemeenschapsopbouw van – in dit geval – het Akroá Gamella-volk.
De activiteit bracht 25 Akroá Gamella-docenten, onderzoekers, en onderwijsbegeleiders samen. Caroline Mendonça, antropologe en professor aan de Universiteit van Pernambuco zorgde voor de coördinatie, samen met Wyne Nogueira, die afkomstig is van het Xukuru-volk. Aan de orde kwam ook het programma van het ministerie van Onderwijs dat in 2013 in het leven werd geroepen om de Braziliaanse universiteiten financieel te ondersteunen om gedifferentieerde training aan te bieden aan inheemse leraren. Behalve voor Portugees en Wiskunde is hierbij veel aandacht voor de moedertalen van de inheemse volken.
Een ander onderdeel ging in op de geschiedenis van het inheemse schoolonderwijs en op het Politiek-Pedagogische Project (PPP) waar het Akroá Gamella-volk aan werkt. In 2020 werd op een inheemse vergadering een startdocu-ment goedgekeurd. Nu werken twee teams van professoren en onderzoekers aan het schrijven van het voorlopige einddocument. Dat zal opnieuw worden voorgelegd aan de vergadering.
“Onze mensen zien de noodzaak om de regering en de gemeente te laten zien wat we willen, begrijpen en denken over ons inheems schoolonderwijs “.
Het PPP garandeert specifiek, gedifferentieerd, tweetalig en intercultureel onderwijs aan inheemse volken, in overeenstemming met de rechten die zijn vastgelegd in de federale grondwet (1988), die hun culturele en taalkundige identiteit erkent. Dit wordt nog versterkt door de bepaling dat de PPP’s van inheemse scholen moeten worden opgesteld met brede deelname van de gemeenschappen, met respect voor hun talen, kennis, territoria en hun eigen vormen van sociale organisatie.
Professor Caroline: “met dit werk versterken we de voorouderlijke wijsheid van de mensen. Niet alleen om hun schoolproject te ontwikkelen, maar ook om samen met de oudsten de kennis van de mensen te onderzoeken, gebaseerd op milieu-, territoriale en spirituele kennis, zodat ze deel kunnen uitmaken van de uitwerking van het interculturele curriculum van de Akroá-Gamella.”
Eind 2025 moet het project klaar zijn, om dan een vervolg te kunnen starten.
(Cimi-Maranhão, 19 mei 2025